Mae Bil Aelod yn Fil a gyflwynir gan Aelod Cynulliad unigol. Mae Biliau Aelodau yn wahanol i Filiau (a gaiff eu cyflwyno gan Lywodraeth Cymru), Biliau Pwyllgor (a gaiff eu cyflwyno gan bwyllgorau) a Biliau’r Comisiwn (a gaiff eu cyflwyno gan Gomisiwn y Cynulliad).
Rhaid i unrhyw Aelod sydd am gynnig Bil wneud cais i gael ei gynnwys mewn balot a gaiff ei gynnal gan y Llywydd. I fod yn gymwys ar gyfer y balot, rhaid i Aelodau hefyd gyflwyno rhywfaint o wybodaeth cyn y balot, gan gynnwys teitl arfaethedig y Bil a’i amcanion polisi.
Caiff Aelod sy’n llwyddiannus yn y balot gyflwyno cynnig wedyn, sy’n gofyn i’r Cynulliad gytuno iddo gyflwyno Bil, i roi grym i’r cynnig sydd wedi’i gynnwys yn y balot. Os cytunir ar y cynnig hwnnw, bydd gan yr Aelod naw mis i gyflwyno Bil yn ffurfiol.
Unwaith y bydd wedi cael ei gyflwyno, mae Bil Aelod yn ddarostyngedig i’r un broses graffu â Biliau eraill.
Canllawiau i Broses Biliau Aelodau (PDF 1206KB)
Balotau Deddfwriaethol
O bryd i’w gilydd, rhaid i’r Llywydd gynnal Balot i benderfynu ar enw Aelod heblaw Aelod o’r Llywodraeth a gaiff ofyn am gytundeb i gyflwyno Bil Aelod.
Aelodau a ddewiswyd
- Kirsty Williams - Bil Isafswm Lefelau Staffio Nyrsys - 11 Rhagfyr 2013
- Bethan Jenkins - Bil Llythrennedd Ariannol - 17 Gorffennaf 2013
- Darren Millar - Bil Meysydd Carafannau Gwyliau (Cymru) - 24 Ebrill 2013
- Mark Isherwood - Bil Gofal yn y Gymuned (Taliadau Uniongyrchol) (Cymru) - 21 Tachwedd 2012
- Darren Millar - Bil Ardoll Gwm Cnoi (Cymru) - 11 Gorffennaf 2012
- Mick Antoniw - Bil Asbestos (Adennill Costau Meddygol) Cymru - 21 Mawrth 2012
- Peter Black - Bil Safleoedd Rheoleiddiedig Cartrefi Symudol (Cymru) - 29 Tachwedd 2011
- Mohammed Asghar - Bil Menter (Cymru) - 29 Tachwedd 2011
- Ken Skates - Bil Parhad o Ofal i Fywyd fel Oedolyn - 19 Hydref 2011