Mae gan Aelodau o’r Senedd yr hawl i ddefnyddio adnoddau i gyflogi staff a rhedeg swyddfeydd yn eu hetholaethau er mwyn ymdrin â materion ac achosion sy’n peri pryder i’r bobl y maent yn eu cynrychioli.
Gallant hefyd hawlio ad-daliad am unrhyw gostau y byddant yn eu hysgwyddo pan fydd angen iddynt aros dros nos o’u prif gartref wrth gyflawni dyletswyddau swyddogol y Senedd.
Cyflogau a Threuliau Aelodau o'r Senedd
Mae’r rheolau’n gysylltiedig â’r hyn y cânt ei hawlio wedi’u nodi mewn ‘Penderfyniad’, Penderfyniad Bwrdd Taliadau'r Senedd ar Gyflogau a Lwfansau'r Aelodau. Yn gyffredinol, mae hawliadau’n cael eu rhannu’n bedwar prif fath, sef:
- Lwfans Costau Swyddfa (h.y. costau swyddfa’n ymwneud â’u dyletswyddau fel Aelodau o’r Senedd)
- Lwfans Costau Ychwanegol (h.y. costau’n ymwneud ag aros dros nos o’u prif gartref er mwyn cyflawni’u dyletswyddau fel Aelodau o’r Senedd)
- Lwfans Costau Teithio (h.y. costau teithio y byddant yn eu hysgwyddo wrth gyflawni’u dyletswyddau fel Aelodau o’r Senedd)
- Lwfans Gwariant Staffio (h.y. costau’n ymwneud â chyflogi staff)
Ers 2008, caiff yr hawliadau uchod eu cyhoeddi ar-lein a gellir chwilio drwyddynt drwy ddefnyddio’r System Cyhoeddi Lwfansau. Gellir chwilio’n ôl mis, math o lwfans, gwariant neu hyd yn oed yn ôl Aelod o'r Senedd. Cânt eu rhestru’n ôl y mis yr hawliwyd y lwfans, nid y dyddiad yr ysgwyddwyd y gost, a chânt eu cyhoeddi dri mis wedyn.
Cyflog presennol Aelod o'r Senedd yw £67,649. Pennwyd mai £64,000 ydoedd ar ddechrau’r Pumed Cynulliad ac mae wedi’i fynegeio i enillion cyfartalog yng Nghymru (gweler paragraff 3.9, tudalen 11 o’r Penderfyniad ar Gyflogau a Lwfansau’r Aelodau). Gallai rhai Aelodau fod yn gymwys i gael cyflog arall os ydynt yn cyflawni un o’r swyddi ychwanegol, fel swydd Gweinidog neu Gadeirydd Pwyllgor, a restrir ym mharagraff 3.1.4 o’r Penderfyniad.
Ffigurau dros dro yw’r rhain a gallant newid yn dilyn archwiliad allanol. Hefyd, os yw manylion hawliad yn golygu y bydd yn rhaid datgelu data personol sensitif neu’n gallu peryglu diogelwch (e.e. gwybodaeth yn ymwneud â chyfeiriad cartref, manylion siwrnai arferol neu gyflwr meddygol) ni fydd y manylion hynny’n cael eu cynnwys. Mae hyn yn ofynnol o dan Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000 fel y’i diwygiwyd gan Orchymyn Rhyddid Gwybodaeth (y Senedd a Chynulliad Cenedlaethol Cymru) 2008.
Aelodau sy’n llogi eu swyddfa etholaethol/ranbarthol at ddibenion ymgyrchu rhwnng 07.04.21 a 06.05.21:-
(Yn ystod y cyfnod hwn mae’r Aelod yn gyfrifol am yr holl gostau sy’n gysylltiedig â llogi’r swyddfa.)
- Adam Price
- Darren Millar
- Jenny Rathbone
- Jeremy Miles
- Julie Morgan
Lwfans Gwariant ar Staffio a Thaliadau Goramser Aelodau o’r Teulu
O fis Ebrill 2019 bydd Comisiwn y Senedd yn cyhoeddi gwariant staffio blynyddol pob Aelod o'r Senedd. Nid yw Aelodau o'r Senedd sy'n cyflogi dau neu lai o staff yn ystod blwyddyn ariannol yn cael eu cynnwys yn y daenlen i sicrhau bod staff yn aros yn anhysbys. Sylwer: Mae yna Aelodau sy'n cael lwfans ychwanegol (Cymorth i Bleidiau Gwleidyddol) oherwydd nad ydynt yn rhan o Blaid Wleidyddol. Gall Aelodau drosglwyddo cyfran o'r arian rhwng eu lwfansau, sy'n eu galluogi i gynyddu un gyllideb dros un arall. At hynny, o 1 Ebrill 2020, cyhoeddir enw, rôl, perthynas a band cyflog yr holl staff a gyflogir sy’n aelodau o deulu Aelod ynghyd â’r goramser wythnosol cyfartalog a delir i aelodau’r teulu yn ystod blwyddyn ariannol 2019-20.
- 2018-19 Lwfans Gwariant ar Staffio a Thaliadau Goramser Aelodau o’r Teulu
- 2019-20 Lwfans Gwariant ar Staffio a Thaliadau Goramser Aelodau o’r Teulu
- 2020-21 Lwfans Gwariant ar Staffio a Thaliadau Goramser Aelodau o’r Teulu
