Mae cyfanswm o 60 o Aelodau yn y Senedd - mae 40 ohonynt yn Aelodau etholaeth, sy’n cynrychioli'r un etholaethau lleol ag Aelodau Seneddol San Steffan, ac mae’r 20 arall yn Aelodau rhanbarthol, sy’n cynrychioli un o bum rhanbarth Cymru.
Caiff pawb yng Nghymru eu cynrychioli gan un Aelod Etholaeth a phedwar Aelod Rhanbarthol. Mae gan bob Aelod etholaeth ac Aelod rhanbarthol statws cyfartal yn y Senedd. Mae hyn yn golygu bod holl fuddiannau rhanbarthau ac etholaethau Cymru yn cael eu cynrychioli’n gyfartal.
Aelodau rhanbarthol
Y pum rhanbarth yw: Gogledd Cymru, Canolbarth a Gorllewin Cymru, Gorllewin De Cymru, Canol De Cymru, Dwyrain De Cymru. Mae pedair sedd i bob un rhanbarth.
Mae Aelodau Rhanbarthol yn cael eu dewis gan ddefnyddio'r System Aelodau Ychwanegol.
Mae’r System Aelod Ychwanegol yn helpu i ddewis Aelodau’r Senedd yn derfynol, a rhoi gwell adlewyrchiad o’r gefnogaeth i bob plaid ar draws y wlad.
Aelodau etholaeth
Caiff y 40 Aelod etholaeth eu dewis yn ôl y system ‘y cyntaf i’r felin’; Yna, etholir yr ymgeisydd sydd â’r nifer fwyaf o bleidleisiau.
Sut mae’r system ranbarthol yn gweithio?
Dyma sut mae’r system ranbarthol yn gweithio:
- mae pob plaid neu grŵp mewn rhanbarth yn cyflwyno rhestr o ymgeiswyr;
- mae’r etholwyr yn pleidleisio dros y blaid o’u dewis hwy;
- caiff y pleidleisiau rhanbarthol eu cyfrif ar ôl i’r pleidleisiau etholaeth gael eu cyfrif;
- caiff cyfanswm pleidleisiau pob plaid ei rannu ag 1 + nifer yr Aelodau o'r Senedd sydd ganddi yn y rhanbarth hwnnw eisoes;
- y blaid sydd â’r cyfanswm uchaf ar ôl y cyfrif hwn sy’n cael y sedd nesaf a chaiff y person ar ben ei rhestr ei ethol;
- ailadroddir yr un patrwm nes y bydd y pedair sedd ranbarthol wedi cael eu penderfynu.
Canlyniadau'r etholiad
Archwiliwch ganlyniadau etholiadau ac isetholiadau'r Senedd.
