Mae Cadeiryddion pwyllgorau Cynulliad Cenedlaethol Cymru wedi'u hethol.
Dyma'r tro cyntaf i Gadeiryddion pwyllgorau gael eu dewis yn y ffordd hon ar ôl i'r Cynulliad dderbyn cynigion y Pwyllgor Busnes i fabwysiadu system newydd ar gyfer ethol Cadeiryddion.
Dywedodd Elin Jones AC, y Llywydd: "Mae penderfyniad y Pwyllgor Busnes i ganiatáu pleidlais gudd i ethol Cadeiryddion y Cynulliad yn cyd-fynd â'm haddewid fel Llywydd i ddiogelu buddiannau holl Aelodau'r Cynulliad a'u trin yn gyfartal.
"Rwy'n credu bod y drefn hon yn sicrhau system mwy agored a thryloyw ar gyfer y pwyllgorau, ac mae'n fwy atebol i'r Cynulliad cyfan, gan fod pob Aelod Cynulliad bellach yn cael lleisio barn ynglŷn â phwy ddylai fod yn Gadeiryddion.
"Rwy'n falch i'r Aelodau gefnogi'r cynnig ac rwy'n dymuno pob llwyddiant i'r holl Gadeiryddion wrth iddynt ddechrau eu gwaith o graffu ar ddeddfwriaeth a dwyn Llywodraeth Cymru i gyfrif."
Mae'r canlynol wedi'u hethol yn Gadeiryddion pwyllgorau. Penderfynir ar aelodau'r pwyllgorau yn y Cyfarfod Llawn ar 5 Gorffennaf:
Llafur Cymru | ||
Plaid Annibyniaeth y Deyrnas Unedig | ||
Plaid Cymru | ||
Ceidwadwyr Cymreig | ||
Llafur Cymru | ||
Plaid Cymru | ||
Llafur Cymru | ||
Llafur Cymru | ||
Llafur Cymru | ||
Dirprwy Lywydd y Cynulliad | ||
Llafur Cymru | ||
Ceidwadwyr Cymreig | ||
Plaid Cymru |
Dyma brif nodweddion y gweithdrefnau newydd ar gyfer ethol cadeiryddion:
Yn y Cyfarfod Llawn, bydd y Cynulliad yn cytuno ar ba swyddi cadeirio i'w dyrannu i ba grwpiau gwleidyddol.
Yna, yn y Cyfarfod Llawn, caiff Aelod enwebu Aelod arall o'i grŵp i fod yn Gadeirydd un o'r pwyllgorau sydd wedi'u dyrannu i grŵp y blaid honno (bydd angen i'r enwebiad gael ei eilio gan Aelod arall o'r grŵp os oes mwy nag 20 Aelod yn y grŵp).
Os bydd mwy nag un enwebiad ar gyfer swydd gadeirio, neu os bydd unrhyw Aelod yn gwrthwynebu enwebiad unigol yn y Cyfarfod Llawn, cynhelir pleidlais gudd, gan ddefnyddio system o bleidleisio drwy ddewis enwau yn nhrefn blaenoriaeth.
Ar ôl ethol y Cadeiryddion, bydd y Cynulliad yn cytuno ar weddill aelodau'r pwyllgorau.
Ni fydd modd diswyddo Cadeirydd oni bai bod mwyafrif aelodau pwyllgor, yn cynnwys Aelodau o fwy nag un grŵp gwleidyddol, yn pleidleisio i wneud hynny, a bydd eu penderfyniad yn amodol ar gymeradwyaeth y Cynulliad yn y Cyfarfod Llawn.